Paus Franciscus, “la misericordia es la caricia de dios”

 

 Barmhartigheid is een streling/knuffel van God’

Aswoensdag markeert in de kerk het begin van de 40dagentijd op weg naar Goede Vrijdag en Pasen. We staan de komende weken weer stil bij Jezus’ lijdensweg. Zijn lijden staat niet los van het lijden dat mensen ook in onze tijd te dragen krijgen. De vraag komt op ons af: wat doe ik om de nood van die ander te lenigen ? Hoewel, nu ga ik toch even te snel. Het begint er immers mee, dat Jezus op aarde zijn weg ging om ook mijn nood te lenigen ! Maar juist omdat Hij dat voor mij deed, komt de vraag op mij af: en wat doe ik nu voor anderen (en daarmee voor Hem) ?

 

De komende week plaatsen we steeds een overdenking op de website van onze gemeente. Ik wil daarin met u nadenken over “De zeven werken van barmhartigheid”.

 

De 7 werken van barmhartigheid zijn ontleend aan de gelijkenis van het laatste oordeel, die Jezus in Mattheus 25 vertelt:  “Wat jullie voor één van deze mijn minste broeders doen, doen jullie voor mij.” Er zijn heel wat schilderijen en kunstwerken gemaakt over de 7 werken van barmhartigheid.  In het Rijksmuseum in Amsterdam hangt eentje van “de Meester van Alkmaar” (Google er maar eens op). Opmerkelijk is dat Jezus op alle panelen terugkomt. Op het middelste paneel staat Hij afgebeeld als overwinnaar in de hemel, maar op de andere 6 staat Hij met zijn puntbaardje tussen de mensen als één van ons.

 

Het eerste van de werken van barmhartigheid is:

de hongerige voeden. Op dat punt is er goed nieuws te melden. De Wereld-bank geeft aan dat extreme armoede (mensen die van minder van € 1,90 per dag moeten leven) wereldwijd de laatste 25 jaar afneemt; van 40% naar 10 % !! Door Corona zal die trend weliswaar vooreerst niet doorzetten. Maar op termijn gaan we de goede kant op (al daalt de lijn minder snel). Globalisering heeft voor ontwikkelingslanden zeker ook zijn voordelen.

 

Een minstens zo grote uitdaging ligt er in de vraag:hoe gaan wij de rijken voeden ?! Nu zult u denken, wat bedoelt hij daar nu mee ?! Wel, obesitas (overgewicht) is in onze tijd een groter probleem dan honger. In het Rijke westen sterven meer mensen aan overgewicht dan dat er in arme landen sterven aan honger ! We hebben niet te weinig eten, maar we eten te veel. En de manier waarop we al dat voedsel produceren gaat te vaak ten koste van het milieu.

 

Zeker we moeten ons tot het uiterste blijven inspannen om honger uit de wereld te bannen (dat in het rijke westen sommigen aangewezen zijn op voedselbanken is eigenlijk iets om je met elkaar voor te schamen). De dalende lijn in de grafiek hierboven moet doorgetrokken worden. Maar een inspanning wordt ook verlangd in de zin dat we bewuster omgaan met wat we consumeren, hoe dat geproduceerd wordt en wat we daar onze boeren voor willen betalen.

 

“Werken van barmhartigheid”. Velen van ons zullen bij het woord ‘barmhartigheid’ denken aan de gelijkenis van de Barmhartige Samaritaan. En dat is een goeie om deze overdenking mee af te sluiten. Want de Schriftgeleerde stelt in die gelijkenis de vraag: “Wie is mijn naaste ? Wie is mijn “minste broeder” die ik de helpende hand moet reiken ? Maar aan het einde van de gelijkenis draait Jezus de rollen om; het verplaatst de vragensteller in de positie van de man daar langs de kant van de weg (overvallen door rovers, honger of door obesitas). Jezus vraagt: als jij daar lag, wie zou dan voor jou een naaste zijn ?! Ja, barmhartigheid is iets wat DOOR ons moet geschieden, maar het evangelie vertelt in de eerste plaats dat Gods Barmhartigheid in Christus AAN ons geschied is. Jezus is in de eerste plaats zelf die Barmhartige Samaritaan; in Hem krijgen wij een ‘caricia’ (streling/knuffel) van God. Hij is het die vervolgens ons in deze 40dagentijd de vraag stelt: Wie volgt in mijn spoor ?

                                                                          ds. A. Elverdink